Dr Daphine Ansimire nashoborora ngu ekirungi, n’okugira ngu omwana nayazaarwa atakahikire yarebeererwa gye nakura. Photos by Abdulkarim Ssengendo.
N’ebya Abdulkarim Ssengendo
MBARARA: Abakazi b’enda bashabirwe okurekyeraho okunywa amaarwa n’okureesa.
Dr Daphine Ansimire, omushaho w’abaana ah’eirwariro erya Mbarara Regional Hospital, ahaireyo okurabura oku arikugira ngu omuze gw’abakazi b’enda kunywa amaarwa n’okureesa nigwo gukyebembiire omu kukanyisa omubaro gw’abaana abarikuzaarwa batakahikire.
Ansimire naagira ngu omukazi okunywa amaarwa yaaba aine enda n’ekya kabi munonga aha mwana na nyina arikushoborora ngu omukazi w’enda yaheza kunywa amaarwa n’omwana omunda nawe naaba yaganywa kurabira omu maizi gaabo kandi eshagama y’omwana neeba erimu amaarwa.
Okurugiirira ahari Ansimire, amaarwa gaine ebizibu bingi kandi omukazi w’enda ku arikuganywa gateeganisa omutima gw’omwana, gazibira ebihaha by’omwana kukura kandi nabwo nigateganisa n’ekyanyima.
Ahaireyo okurabura oku aha kiro ky’abaana abarikuzaarwa batakahikire ekya World Prematurity Day, ekibaireho aha Sande ebiro 17.11.2024. Ekiro eki kikateebwaho n’ekigyendererwa ky’okushomesa abantu aha buremezi oburikureetera abakazi b’enda bazaara abaana batakahikire n’ekyakubaasa kukorwa kumaraho ebizibu ebyo omu nsi yoona.
Ezindi nshonga ezirikureetera abaana okuzaarwa batakahikire, Ansimire naagira ngu harimu okugira abaana baingi nari okugira enda nyingi. Okurugiirira ahari Ansimire, nyin’enda y’omukazi nehika eruha oshanga etakibaasa kugibwamu omwana.
Ebizibu ebindi ebirikureetera abaana bazaarwa batakahikire n’okushanga omukazi w’enda aine endwara ya Pureesha, shukaari, ‘infections’ n’ezindi.
Ansimire nashoborora ngu ekirungi, n’okugira ngu omwana nayazaarwa atakahikire yarebeererwa gye nakura.
Omu Uganda, omwana orikuzaarirwa aha wiiki 26 n’okweyongyerayo nakura ahabw’okuba obuheereza bw’okureeberera abaana abo omu marwariro buriyo kandi burigye.
Nahiga abakazi b’enda okureeba ngu baguma nibazaarira omu marwariro ahi abaana barikubaasa kureebererwa gye nka baheza kuzaarwa batakahikire ahabw’okuba nibateebwa aha ‘Oxgyen’ n’okuheebwa obuhwezi obundi.
N’obu abaana abo barikusiburwa nibaba baine kuguma nibakuratizibwa mpaka bahikize omwaka gumwe.
Doreen Katushabe, Orikukurira dipatimenti y’abaana abarikuzaarwa batakahikire ahari Mbarara Regional Referral Hospital nahabura abakazi b’enda okuguma nibaza kwekyebeza bukiri kare ahabw’okwenda kwerinda oburemezi obwo.
Eirwariro rya Mbarara niryo ryonka omu kyanga ekya Burengyerwa-Izooba eriine obuheereza bw’okureeberera abaana abarikuzaarwa batakahikire.
Eirwariro eri niritunga abaana barikurenga 5,000 abarikuzaarwa batakahikire buri mwaka. Okuzaara abaana batakahikire nikibaasa kwerindwa, ba maama baheza kumanya ekirikukireeta.
Okurugiirira ahari Dr Deus Twesigye, orikukora nka mukuru w’eirwariro erya Mbarara Regional Referral Hospital, abaana 32,000 abarikuzaarwa batakahikire nibo barikufa buri mwaka omu Uganda kandi aba nibafa omubiro 28 ebirikubanza baheza kuzaarwa.
#WestUpdates