Abarikwenda kukyebeza DNA nibeeyongyera.
N’ebya Simon Masaba
Ekitongore ky’enshonga z’omunda yaayoreka okukwatwaho bwanyima y’omubaro gw’abanya Uganda abarikwenda kukyebera obutafaari bw’omubiri - kuhamya obukomooko – kweyongyera.
Ab’ekitongore nibagira ngu omubiro bishatu byonka, batungire omubaro gw’abantu 94 barikwenda kukyebeza obukomooko nari shi obuzaare bw’abaana baabo – kandi abaingi omuri aba bari abashaija.
Arikugaaniiraho n’abanyamakuru ahakitebe kikuru ekya poorisi y’eihanga omuri Naguru omururembo Kampala eriizooba 14.07.2025, omugambiririzi w’ekitongore eki, Simon Mundeyi, yaagira ngu ebicweka 95 ahari 100 by’okushaba okutungirwe biharweyo abashaija kandi ebicweka 2 ahari 100 bihairweyo abakazi. Ebindi ebicweka 3 ahari 100 n’eby’abaana abaakuzire ababeire nibetaaga okushoboororerwa ahabazaire baabo – ba kibazaara.
“Nitureeba okweyongyera omumubaro gw’abaana abaakuzire abarikwenda kuhamya yaaba abantu abarikubareeberera nibo bazaire baabo abaabazaire,” Mundeyi nikwo yaagira.
“Kwonka ninyenda kurabura abanya Uganda - muteejumba omukukyebeza DNA waaba otaine mutima guhami,” nikwo yaayongyeraho.
Okurugiirira ahari Mundeyi, eikyeberero ry’ekitongore eki ery’omuri Wandegeya Kampala nirikyeberera ahari sente za doora zirikuhika 100 buri murundi ogu barikukyebera, obwo barikwiha “sample” ahari ishe w’omwana orikugambwaho, ahamwana n’ahari nyina.
Beitu hoona nikigambwa ngu ekintu eki nikiha omuraaro mubi ahamiteekateekyere y’abantu.
“Eki tureebire, ebicweka 98% ahari 100 eby’ebirikuruga omukukyebera DNA nitukira kushanga ogwo omuntu atari muzaire w’omwana. Teekateeka omushaija okurize omwana kumara emyaka 15, kumugambira ngu tiwe ishe w’omwana. Nikitiinisa, kiha omuraaro mubi na munonga ahabw’abaana. Waaba nobaasa, kyetantare. Otuure kandi orugye omusi omu oine obusingye.
Mundeyi beitu hoona yaashaba abanyamakuru kwetantara okuharahaza abantu abarikuba bagiire ah’eikyeberero eryo agumize ngu abantu abaingi nibetantara kuza kusherura okushoboorokyerwa barikutiina muranga kubataho amaisho.
“Abantu nibazayo omukihama, kwonka bashanga za kamera zibategyereize. Abantu mubahe akaanya n’obugabe bwabo k’okukora ebintu byabo omukihama. Ti mazima kuteekateeka ngu omuntu w’amaani weena orikutaayayira eikyeberero ngu naaba aine omushango ogu akozire”.
#WestUpdates